Μαγικά, φαίνονται τελικά να είναι τα μανιτάρια, σύμφωνα με έρευνες πάντα, καθώς αποτελούν τρόφιμο με απειροελάχιστες θερμίδες, πολλά απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, μέταλλα και συγχρόνως, δραστικό έναντι κάποιων σοβαρών ασθενειών.
Τα μανιτάρια, λοιπόν, είναι μύκητες, οι οποίοι αναπτύσσονται σε σκιερό και υγρό περιβάλλον, πάνω σε κάποιο κορμό δέντρου ή άλλη βάση, θρεπτική για αυτούς. Τα είδη μανιταριών είναι πάνω από 10.000 και στην Ελλάδα βρίσκουμε περίπου 3.000 από αυτά, εκ των οποίων τα πιο γνωστά είναι τα μανιτάρια πλευρώτους, μορχέλα, τρούφα, αμανίτης, καισαρικός, ασπρομανίταρο κ.ά. Δεν αποτελούν όλα τα μανιτάρια φαγώσιμα, καθώς ορισμένα είναι δηλητηριώδη και θα πρέπει να είσαι ειδικός για να τα ξεχωρίζεις.
Πιο αναλυτικά, 100 γρ. μανιταριών αποδίδουν περίπου 22 θερμίδες μόνο! Τα μανιτάρια αποτελούνται από 90% νερό, καθόλου λίπη και χοληστερόλη, ελάχιστο νάτριο και σάκχαρα, και σημαντικές ποσότητες φυτικών ινών. Είναι, επίσης, πολύ καλή πηγή βιταμινών, μετάλλων, αντιοξειδωτικών ουσιών και πρωτεϊνών υψηλής βιολογικής αξίας.
Συγκεκριμένα, περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, δηλαδή τη βιταμίνη Β1 (θειαμίνη), η οποία παίζει ρόλο στην καλή λειτουργία του καρδιακού και νευρικού συστήματος, τη βιταμίνη Β2 (ριβοφλαβίνη), η οποία είναι απαραίτητη για την υγεία του δέρματος και της όρασης, και συμβάλλει στην απορρόφηση του σιδήρου, τη βιταμίνη Β3 (νιασίνη), που βοηθάει στην καλή λειτουργία του νευρικού και πεπτικού συστήματος, και συμβάλλει στην παραγωγή ενέργειας, τη βιταμίνη Β5 (παντοθενικό οξύ), απαραίτητη για την παραγωγή των ορμονών, το νευρικό σύστημα, το μεταβολισμό των λιπών και τη σύνθεση της χοληστερόλης, τη βιταμίνη Β9 (φολλικό οξύ), η οποία συμμετέχει στην κυτταρική διαίρεση, στον πολλαπλασιασμό, στη σύνθεση των πρωτεϊνών, DNA-RNA και στην ερυθροποίηση, και τη βιταμίνη Β12, η οποία συμμετέχει στην αιμοποίηση. Ακόμα, τα μανιτάρια αποτελούν πηγή βιταμίνης C και D, και των μετάλλων σελήνιο, κάλιο, χαλκό, σίδηρο και ασβέστιο.
Το σελήνιο συμβάλλει στην υγεία των οστών, δοντιών, νυχιών, μαλλιών κτλ., ενώ το κάλιο, παίζει ρόλο στον ρυθμό της καρδιάς και τη μυική, νευρική λειτουργία. Ο χαλκός παρουσιάζει αντιβακτηριακή δράση, ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση των ερυθρών αιμοσφαιρίων, της αιμοσφαρίνης και τη μεταφορά του οξυγόνου στους ιστούς και τέλος, το ασβέστιο χρειάζεται για την υγεία των οστών.
Επιπλέον, οι πρωτεΐνες των μανιταριών, ακριβώς επειδή είναι υψηλής βιολογικής αξίας, κατατάσσουν τα μανιτάρια αντάξια με μια τροφή ζωικής προέλευσης, οπότε είναι ιδανικά για τους χορτοφάγους. Όσον αφορά τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται, θα βρούμε το σελήνιο και το χαλκό, όπως επίσης και την εργοθειονίνη, η οποία έχει ισχυρή δράση κατά των ελευθέρων ριζών.
Από όλα τα παραπάνω, συνειδητοποιούμε για ποιο λόγο τα μανιτάρια αποτελούν ιδανική τροφή έναντι ορισμένων ασθενειών. Συγκεκριμένα, τα μανιτάρια φαίνεται να καταπολεμούν τον καρκίνο του μαστού, πιθανόν τον καρκίνου του προστάτη και ακόμα, τον καρκίνου του παχέος εντέρου, όταν συνδυάζονται τα μανιτάρια με ελαιόλαδο (βιταμίνη Ε). Επιπλέον, τα μανιτάρια, μειώνουν την κακή χοληστερόλη (LDL) και την αρτηριακή πίεση, λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε κάλιο, όπως επίσης τον κίνδυνο εμφάνισης αθηρωμάτωσης.
Ακόμα, χάρις την περιεκτικότητά τους σε ινσουλίνη και ένζυμα, βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου και συγχρόνως αποτελούν τέλεια επιλογή για τους διαβητικούς διότι περιέχουν ελάχιστα σάκχαρα. Επιπρόσθετα, η εργοθειονίνη των μανιταριών συμβάλλει στην προστασία του ανοσοποιητικού μας συστήματος από ιώσεις, μολύνσεις κ.ά.
Το αμινοξύ τρυπτοφάνη (πρόδρομη ουσία της σεροτονίνης) που περιέχουν, τα καθιστά τροφή που μπορεί να μας “ανεβάσει” τη διάθεση, ενώ παράλληλα ο σίδηρος των μανιταριών μπορεί να βοηθήσει τα άτομα που πάσχουν από σιδηροπενική αναιμία. Τέλος, τα μανιτάρια ενισχύουν το κολλαγόνο του δέρματος, την υγεία των οστών, νυχιών, μαλλιών και αποτελούν ιδανική καθημερινή επιλογή από γυναίκες με οστεοπόρωση.
Πώς να τα διαλέγουμε; Πρέπει να αγοράζουμε εκείνα τα μανιτάρια που είναι σφιχτά και οι επιφάνειές τους είναι στεγνές, αλλά όχι ξεραμένες. Προτιμούμε να τα τρώμε όσο είναι φρέσκα, αλλιώς τα διατηρούμε στο ψυγείο στην συσκευασία τους έως και μια βδομάδα ή αφού ανοιχτούν μέσα σε χάρτινη σακούλα και όχι σε κάποιο τάπερ μέσα. Αν θέλουμε να τα καταψύξουμε, θα το κάνουμε αφού σωταριστούν, καθώς τότε διατηρούνται μέχρι και ένα ολόκληρο μήνα. Να έχουμε πάντα υπόψιν ότι το πλύσιμό τους πρέπει να γίνεται με ελάχιστο νερό ή βρεγμένο χαρτί, καθώς απορροφούν εύκολα την υγρασία.
Είναι, λοιπόν, πολύ μεγάλη η ποικιλία των συνδυασμών στα τρόφιμα που μπορούμε να κάνουμε, ώστε να εντάξουμε τα μανιτάρια στο καθημερινό μας μενού. Μέσα σε σαλάτα, σούπα, ρύζι, δημητριακά, σάλτσα, κρέας, πίτα, πίτσα και όπου αλλού προτιμάει ο καθένας. Ιδανικό το μανιτάρι, όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, για όσους κάνουν δίαιτα, για χορτοφάγους, διαβητικούς, άτομα που πάσχουν από σιδηροπενική αναιμία και οστεοπόρωση. Ιδανικό για όλους!