Στη σημερινή εποχή, ο μέσος ενήλικας καταναλώνει καθημερινά περίπου 20 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη! Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι έχει τη συνήθεια να ανοίγει το σακουλάκι με τη ζάχαρη και να αρχίζει να τρώει, αλλά ότι καταναλώνει τρόφιμα, τα οποία περιέχουν πολλή ζάχαρη είτε αυτή είναι φανερή είτε καλά κρυμμένη!
Η ζάχαρη δεν βρίσκεται μόνο στα γλυκά, αλλά και σε διάφορα τρόφιμα του εμπορίου, καθώς λειτουργεί ως συντηρητικό, όπως και το αλάτι. Διαβάζοντας τις ετικέτες των τροφίμων θα ανακαλύψουμε και άλλες ουσίες, πέραν της ζάχαρης, που αποτελούν τα σάκχαρα των τροφίμων αυτών και θα τα βρούμε με την εξής ονομασία: σακχαρόζη, μαλτόζη, δεξτρόζη, γλυκόζη, γαλακτόζη, λακτόζη, κυτταροβιόζη, σιρόπι καλαμποκιού, φρουκτόζη, νέκταρ, μελάσα, μέλι, καφέ ζάχαρη κ.ά και πολυόλες (μαλτόλη, σορβιτόλη, ξυλιτόλη κ.ά), οι οποίες είναι γλυκαντικές ουσίες και προσδίδουν ελάχιστες θερμίδες. Ακόμη υπάρχουν και άλλες ουσίες, όπως η ασπαρτάμη, η σακχαρίνη, η στέβια, η σουκραλόζη κ.ά, οι οποίες προσφέρουν λίγη εώς καθόλου ενέργεια.
Ποια τρόφιμα περιέχουν ζάχαρη και δεν το είχαμε ίσως αντιληφθεί; Αυτά είναι οι μπάρες δημητριακών, το ψωμί, τα δημητριακά, τα κράκερ, τα κριτσίνια, η πίτσα, τα fast-food, οι ντοματοχυμοί, η κέτσαπ, οι έτοιμες σάλτσες, οι κονσέρβες, οι κομπόστες, οι χυμοί, τα αναψυκτικά, το ice-tea, το σοκολατούχο γάλα, τα ενεργειακά ποτά, το σιρόπι, τα ροφήματα καφέ, τα επιδόρπια γιαουρτιού, η κρέμα γάλακτος, τα αλλαντικά, τα πατατάκια κ.ά
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πως καθημερινά η κατανάλωση ζάχαρης δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 5-10% των συνολικών μας θερμίδων. Και επειδή ζούμε σε μια κοινωνία όπου δυστυχώς η παιδική παχυσαρκία μαστίζει, πρέπει να προστατέψουμε τα παιδιά από την υπερκατανάλωση γλυκών και τροφίμων πλούσιων σε ζάχαρη, με τον κανόνα να μην καταναλώνουν παραπάνω από 6 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρης την ημέρα.
Διαβάζοντας λοιπόν τις ετικέτες των τροφίμων, μπορούμε να καταλάβουμε πόση ζάχαρη περιέχουν τα τρόφιμα ακόμα και αν δεν αναγράφονται τα ακριβή γραμμάρια ζάχαρης. Όταν σε ένα τρόφιμο αναγράφεται ότι έχει “χαμηλή περιεκτικότητα σε σάκχαρα” σημαίνει ότι δεν περιέχει περισσότερο από 5 γραμμάρια ζάχαρης ανά 100 γρ στερεού τροφίμου ή περισσότερο από 2,5 γραμμάρια ζάχαρης ανά 100 ml υγρού τροφίμου. Εάν αναγράφεται ότι το τρόφιμο είναι “χωρίς σάκχαρα” τότε σημαίνει ότι δεν περιέχει περισσότερο από 0,5 γραμμάρια ζάχαρης ανά 100 γρ στερεού/ 100 ml υγρού τροφίμου.
Ακόμα και αν φαίνεται αδύνατο να “προστατευτούμε” από την κρυμμένη κυρίως ζάχαρη, υπάρχουν κάποιοι αποτελεσματικοί τρόποι:
1) Πριν αγοράσουμε ένα τρόφιμο στο σουπερ-μαρκετ, ας διαβάσουμε την ετικέτα του! Φυσικά να επιλέγουμε τρόφιμα με ελάχιστη περιεκτικότητα σε πρόσθετα σάκχαρα ή ακόμα καλύτερα τρόφιμα “χωρίς προσθήκη ζάχαρης”. Επιπλέον, πολύ καλή επιλογή είναι τα τρόφιμα με υποκατάστατα ζάχαρης, τα οποία προσδίδουν ελάχιστες έως καθόλου θερμίδες στο τρόφιμο.
2) Μια ισορροπημένη διατροφή, η οποία περιέχει ελάχιστα επεξεργασμένα τρόφιμα του εμπορίου και γενικά γλυκά, σίγουρα μας προφυλάσσει από την υπερβολική πρόσληψη ζάχαρης.
3) Εάν είμαστε όμως λάτρεις όλων αυτών των προϊόντων με την κρυμμένη ζάχαρη, αλλά και των γλυκών φυσικά, μπορούμε να τα φτιάξουμε μόνοι μας! Παρασκευάζοντας κάποιο τρόφιμο με τα ίδια μας τα χέρια (όπως ψωμί, μπάρες δημητριακών, γλυκά, πίτσες, ντοματοχυμούς κά), έχουμε την επιλογή να βάλουμε ελάχιστη ζάχαρη ή και ακόμα καλύτερα κάποιο υποκατάστατό της.
Γνωρίζοντας πού κρύβεται η ζάχαρη και με ποιες άλλες ονομασίες την βρίσκουμε στα τρόφιμα, μπορούμε να κάνουμε μια πιο υγιεινή διατροφή και να προφυλάξουμε την υγεία μας από την εμφάνιση παχυσαρκίας και διαφόρων ασθενειών, όπως ο σακχαρώδης διαβήτης.
