Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκεί το αίμα στις αρτηρίες. Δημιουργείται από τη συνεχή ροή του αίματος από την καρδιά σε όλο το σώμα και από το μέγεθος των αιμοφόρων αγγείων μέσα από τα οποία περνάει το αίμα.
Στους υγιείς ενήλικες, ηλικίας 20-40 ετών, η συστολική αρτηριακή πίεση κυμαίνεται μεταξύ 90-140 και η διαστολική μεταξύ 60-90 mm Hg. Καθώς περνούν τα χρόνια, σε πολλά άτομα εμφανίζεται αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία δεν πρέπει να θεωρείται φυσιολογική, αλλά ως οφειλόμενη σε εμφάνιση υπέρτασης.
Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας έχει ορίσει τις παρακάτω ενδεικτικές τιμές υπέρτασης:
| ΣΥΣΤΟΛΙΚΗ ΠΙΕΣΗ | ΔΙΑΣΤΟΛΙΚΗ ΠΙΕΣΗ | |
| ΗΠΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗ | 140-159 | 90-99 |
| ΜΕΤΡΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗ | 160-179 | 100-109 |
| ΒΑΡΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗ | 180-209 | 110-119 |
| ΠΟΛΥ ΒΑΡΙΑ ΥΠΕΡΤΑΣΗ | >210 | >120 |
1) Ποια τα αίτια που οδηγούν σε αυξημένη πίεση;
Στη συντριπτική πλειοψηφία των υπερτασικών (περίπου 95%), δε γνωρίζουμε την αιτία. Έτσι χαρακτηρίζουμε την υπέρταση αυτή «ιδιοπαθή». Σ΄ αυτήν εμπλέκονται μία σειρά παραγόντων, όπως η κληρονομικότητα (γονείς με υπέρταση), το αυξημένο σωματικό βάρος, η υπερβολική πρόσληψη άλατος και η καθιστική ζωή.
Στο υπόλοιπο 5% των υπερτασικών, υπάρχει συγκεκριμένο παθολογικό πρόβλημα (νεφροπάθεια, νόσοι των επινεφριδίων, στένωση νεφρικών αρτηριών, άπνοια ύπνου), που αποτελεί την αιτία της υπέρτασης. Τότε μιλάμε για «δευτεροπαθή» υπέρταση.
2) Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα για κάποιον που έχει υπέρταση;
Κατά κανόνα δεν υπάρχουν! Γι΄ αυτό και αποτελεί ύπουλο εχθρό. Η ευρέως διαδεδομένη άποψη πως η υπέρταση έχει ως συμπτώματα τον πονοκέφαλο, τη ζάλη ή τη ρινορραγία, δεν έχει επιστημονική βάση. Αν δε γίνονται μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στα πλαίσια προληπτικού ελέγχου, η υπέρταση γίνεται κατά κανόνα αντιληπτή, όταν πια εμφανιστούν συμπτώματα από βλάβες στα όργανα στόχους.
3) Ποιους κινδύνους διατρέχει ένας υπερτασικός;
«Όργανα-στόχοι» της υπέρτασης είναι η καρδιά, οι νεφροί, οι αρτηρίες και οι οφθαλμοί.
Οι υπερτασικοί που δε λαμβάνουν αγωγή, διατρέχουν:
– 7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου
– 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφράγματος μυοκαρδίου
– 6 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για εμφάνιση καρδιακής ανεπάρκειας
– 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για αορτικά ανευρύσματα και αρτηριοπάθεια των κάτω άκρων.
Σύμφωνα με έρευνες από τις ανεπτυγμένες χώρες, περίπου το 25% εμφανίζει υψηλή αρτηριακή πίεση. Σε άτομα άνω των 60 ετών, το ποσοστό αυτό αγγίζει το 55%, ενώ σε άτομα άνω των 70 ετών φτάνει το 66%!!!
Συστάσεις για την πρόληψη και τη θεραπεία της υπέρτασης:
– Βασικές διαιτητικές αρχές σωστής διατροφής
– Τρόφιμα πλούσια σε σύνθετους υδατάνθρακες και φυτικές ίνες
– Χαμηλά λιπαρά
– Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ
– Διατήρηση φυσιολογικού βάρους
– Επαρκής φυσική δραστηριότητα
– Μέτριος περιορισμός αλατιού:
– Αποφυγή προσθήκης αλατιού στο μαγείρεμα ή στο τραπέζι
– Αποφυγή επεξεργασμένων τροφίμων που περιέχουν χλωριούχο νάτριο ή άλλα νατριούχα άλατα
– Κατανάλωση συνιστώμενης ποσότητας ασβεστίου
Ωστόσο, αν δεν υποχωρεί η υπέρταση παρά τις παραπάνω εφαρμοσμένες οδηγίες, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ώστε να σας χορηγηθούν τα κατάλληλα αντιΰπερτασικά φάρμακα.
