Στα χρόνια της παχυσαρκίας και της μειωμένης άσκησης που βιώνουμε, ακούμε όλο και πιο συχνά τον όρο υπερτριγλυκεριδαιμία. Τί σημαίνει, όμως; Υπερτριγλυκεριδαιμία, λοιπόν, είναι η πάθηση, στην οποία είναι αυξημένη η τιμή των τριγλυκεριδίων στο αίμα, δηλαδή άνω των 150 mg/dl.
Μπορεί να προκληθεί είτε από κληρονομικούς παράγοντες (πρωτοπαθής μορφή), είτε από ορισμένους παράγοντες όπως είναι η εγκυμοσύνη, η εξωγενής χορήγηση ορμονών, ο υποθυρεοειδισμός, η παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο, ο σακχαρώδης διαβήτης, η νεφρική δυσλειτουργία, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, η έλλειψη σωματικής άσκησης και η επίδραση κάποιων φαρμάκων (δευτεροπαθής μορφή).
Ποιος ο ρόλος των τριγλυκεριδίων στον οργανισμό; Τα τριγλυκερίδια, ή αλλιώς τα ουδέτερα λίπη, είναι οργανικές χημικές ενώσεις και αποτελούνται από ένα μόριο γλυκερόλης ενωμένο με τρία μόρια ανώτερων λιπαρών οξέων. Βρίσκονται σε στερεά (λίπη) και σε υγρή (έλαια) μορφή, και περιέχονται σε φυτικής, αλλά και ζωικής προέλευσης τρόφιμα. Είναι απαραίτητα για τη μεταφορά των λιπαρών οξέων στο αίμα, τα οποία χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και αποθήκευση ενέργειας.
Πώς παράγονται τα τριγλυκερίδια στον οργανισμό; Ουσιαστικά, παράγονται από τα ίδια τα τριγλυκερίδια της τροφής, η οποία μπορεί να είναι φυτικής ή ζωικής προέλευσης, από τους υδατάνθρακες και τα λευκώματα.
Στην περίπτωση, λοιπόν, της υπερτριγλυκεριδαιμίας, αυξάνεται σημαντικά ο κίνδυνος εμφάνισης αθηρωματικής πλάκας, στεφανιαίας νόσου, στηθάγχης, καρδιακής ανεπάρκειας, καρδιακής προσβολής και εμφράγματος του μυοκαρδίου. Συγκεκριμένα για τη στεφανιαία νόσο, για κάθε 1 millimole ανά λίτρο αύξηση στα επίπεδα τριγλυκεριδίων στο στάδιο νηστείας, αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης στεφανιαίας νόσου κατά 14% στους άντρες και κατά 37% στις γυναίκες. Επιπλέον, αυξάνεται ο κίνδυνος εκδήλωσης σακχαρώδους διαβήτη και εγκεφαλικών αγγειακών επεισοδίων.
Για τους παραπάνω ακριβώς λόγους, γίνεται κατανοητό πόσο αναγκαία και επιτακτική είναι η ανάγκη μείωσης των τριγλυκεριδίων στο αίμα και συνεπώς, διόρθωσης της διατροφής και αύξησης της φυσικής δραστηριότητας.
Όσον αφορά τη διατροφή, θα πρέπει να μειωθεί η κατανάλωση των κορεσμένων και trans λιπαρών, όπως επίσης των απλών υδατανθράκων και κυρίως, της ζάχαρης. Επιπρόσθετα, είναι απαραίτητο να περιορισθεί σημαντικά το αλκοόλ και το κάπνισμα. Η διατροφή πρέπει να εμπλουτιστεί με τροφές πλούσιες σε ω-3 λιπαρά οξέα, όπως ο σολομός, ο λευκός τόνος σε νερό, η πέστροφα, το σαυρίδι, ο γαύρος, οι σαρδέλες, οι ρέγκες, ο κολιός, το σκουμπρί και, φυσικά, τα ιχθυέλαια. Επίσης, τα φρούτα και τα λαχανικά πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά και το μεγαλύτερο μέρος των υδατανθράκων να προέρχεται από ολικής αλέσεως προϊόντα. Έστω και μια μικρή απώλεια βάρους, των 5-10%, θα ωφελήσει σημαντικά στη βελτίωση των τιμών των τριγλυκεριδίων.
Σε σχέση με τη φυσική άσκηση, έχει αποδειχτεί πως μία και μόνο συνεδρία άσκησης μπορεί να μειώσει τα τριγλυκερίδια στο στάδιο νηστείας την επόμενη ημέρα. Συγκεκριμένα, τις επόμενες 12-24 ώρες που ακολουθούν της άσκησης, οι τιμές μειώνονται σημαντικά και παραμένουν χαμηλές σε σχέση με πριν, για τις επόμενες 2-3 ημέρες. Δεν παίζει τόσο σημαντικό ρόλο η ένταση της άσκησης, όσο η ενεργειακή δαπάνη αυτής. Επομένως, είναι αρκετό ένα γρήγορο περπάτημα των 30 λεπτών ή μια χαλαρή βόλτα μιας ώρας την ημέρα.
Ακόμα και αν είστε υγιέστατοι, είναι απαραίτητο να κάνετε μια ανάλυση αίματος κάθε χρόνο και να ελέγχετε τα τριγλυκερίδιά σας. Γιατί, ας μην ξεχνάμε “καλύτερα προλαμβάνειν, παρά το θεραπεύειν”.
