Η απώλεια βάρους δεν είναι πάντα θέμα ενεργειακού ελλείμματος. Πολλές φορές, οι ορμονικές ανισορροπίες μπορούν να σαμποτάρουν τις προσπάθειές μας, ακόμα και όταν τρώμε σωστά και ασκούμαστε.
Ας δούμε ποιες ορμόνες εμπλέκονται στο βάρος – και πώς μπορείς να τις «συμμαχήσεις» με τη σωστή διατροφή:
1. Ινσουλίνη – Μια αναβολική ορμόνη
Η ινσουλίνη ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα, αλλά σε περίσσεια προάγει την αποθήκευση λίπους (κυρίως στην κοιλιά).
Αντίσταση στην ινσουλίνη σημαίνει ότι το σώμα δεν ανταποκρίνεται καλά, οπότε παράγει ακόμα περισσότερη ινσουλίνη.
Διατροφική υποστήριξη:
- Μείωση της ζάχαρης και των επεξεργασμένων υδατανθράκων.
- Έμφαση σε φυτικές ίνες, όσπρια, λαχανικά, πρωτεΐνη.
- Τακτικά γεύματα με χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο.
2. Κορτιζόλη – Η ορμόνη του στρες
Η χρόνια αύξηση της κορτιζόλης (λόγω άγχους, έλλειψης ύπνου κ.λπ.) μπορεί να προκαλεί πείνα, αποθήκευση λίπους (ειδικά κοιλιακού), και διαταραχή στον ύπνο.
Διατροφική υποστήριξη:
- Μείωση καφεΐνης και αλκοόλ.
- Τροφές με μαγνήσιο (π.χ. μπανάνες, αβοκάντο, σπανάκι).
- Μικρά, σταθερά γεύματα μέσα στη μέρα.
- Ενίσχυση του ύπνου με τροφές πλούσιες σε τρυπτοφάνη (π.χ. αυγό, βρώμη, γιαούρτι).
3. Θυρεοειδικές ορμόνες (Τ3, Τ4, καλσιτονίνη)
Ο υποθυρεοειδισμός μπορεί να επιβραδύνει τον μεταβολισμό, να προκαλέσει κόπωση, δυσκοιλιότητα και αύξηση βάρους.
Διατροφική υποστήριξη:
- Επαρκής πρόσληψη ιωδίου (αλάτι, θαλασσινά), σεληνίου (βραζιλιάνικα φιστίκια), και ψευδαργύρου (κρέας, όσπρια, αυγό).
- Αποφυγή υπερβολικής κατανάλωσης σόγιας και ωμών σταυρανθών (σε υποθυρεοειδισμό).
- Έλεγχος του θυρεοειδούς μέσω αιματολογικών εξετάσεων.
4. Λεπτίνη & Γκρελίνη – Οι ορμόνες της πείνας και του κορεσμού
Η λεπτίνη μάς λέει πότε χορτάσαμε, ενώ η γκρελίνη μας ανοίγει την όρεξη. Σε παχύσαρκα άτομα, παρατηρείται αντίσταση στη λεπτίνη, και το σώμα ζητά περισσότερο φαγητό απ’ όσο χρειάζεται.
Διατροφική υποστήριξη:
- Ύπνος 7–8 ώρες/νύχτα (ο κακός ύπνος αυξάνει τη γκρελίνη).
- Πλήρες πρωινό με αρκετή πρωτεΐνη (όχι μόνο υδατάνθρακες).
- Αποφυγή υπερφαγίας και fast food.
Συμπέρασμα
Αν προσπαθείς να χάσεις βάρος και δεν τα καταφέρνεις, μην απογοητεύεσαι. Ίσως δεν φταις εσύ, αλλά το ορμονικό σου προφίλ. Μίλησε με το γιατρό ή τον/την διαιτολόγο σου, κάνε τις απαραίτητες εξετάσεις και προσάρμοσε τη διατροφή σου με βάση τις ανάγκες σου.
Η διατροφή είναι εργαλείο, όχι τιμωρία.
