Ο Σακχαρώδης Διαβήτης είναι μια ασθένεια, η οποία χαρακτηρίζεται από αυξημένα επίπεδα σακχάρου στο αίμα και διαταραχή του μεταβολισμού της γλυκόζης. Η διαταραχή αυτή μπορεί να οφείλεται είτε στην ελαττωμένη έκκριση της ινσουλίνης είτε στην ελάττωση της ευαισθησίας των κυττάρων του σώματος στην ινσουλίνη. Παγκοσμίως, περίπου 366 εκατομμύρια άτομα παρουσιάζουν διαβήτη και η συχνότητα όλο και αυξάνεται και με γεωμετρικό ρυθμό.
Εδώ θα ενημερωθούμε για τον Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2, ωστόσο είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν συνολικά τέσσερις τύποι Σακχαρώδους Διαβήτη και είναι οι εξής:
1) Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 1 (ΣΔ1)
2) Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 (ΣΔ2)
3) Διαβήτης της κύησης (ΣΔΚ)
4) κάποιοι ειδικοί τύποι ΣΔ που οφείλονται σε διαταραχές της λειτουργίας των κυττάρων που παράγουν ινσουλίνη (β-κύτταρα) λόγω γενετικών ανωμαλιών, παθήσεις του παγκρέατος, ενδοκρινοπάθειες, λοιμώξεις ή γενετικά σύνδρομα
Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2;
Ο ΣΔ2 ή αλλιώς ο “μη ινσουλινοεξαρτώμενος διαβήτης” αποτελεί μια μορφή του διαβήτη, η οποία ήταν συχνότερη στους ενήλικες μέχρι που η παιδική παχυσαρκία άρχισε να μαστίζει τις τελευταίες δεκαετίες οδηγώντας παιδιά και εφήβους αντιμέτωπους και αυτούς με τον διαβήτη. Χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη σε συνδυασμό με ελαττωμένη δράση των β-κυττάρων. Η διάγνωση γίνεται όταν κάποιος έχει ≥ 200 mg/dl γλυκόζη δύο ώρες μετά τη χορήγηση 75 γρ. γλυκόζης ή όταν έχει μια τυχαία τιμή γλυκόζης ≥ 200 mg/dl ή όταν η γλυκόζη νηστείας είναι ≥126 mg/dl.
Ποια είναι τα συμπτώματα του Σακχαρώδους Διαβήτη;
1) Πολυουρία
2) Πολυδιψία και έντονο αίσθημα πείνας
3) Ξαφνική και αδικαιολόγητη απώλεια βάρους
4) Θολή όραση
5) Αδυναμία, υπνηλία, κούραση
6) Καθυστερημένη επούλωση πληγών και τραυμάτων
7) Μούδιασμα και απώλεια αίσθησης στα χέρια ή πόδια
8) Κυστίτιδες
9) Υποτροπιάζουσες δερματικές μυκητιάσεις, ιδίως των έξω γεννητικών οργάνων
Ποια άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να παρουσιάσουν ΣΔ2;
1) Υπέρβαρα και παχύσαρκα άτομα
2) Όσοι κάνουν καθιστική ζωή
3) Όσοι έχουν τιμές σακχάρου νηστείας 100-126 mg/dl (προδιαβήτη) ή τιμή σακχάρου 140-199 mg/dl δύο ώρες μετά τη χορήγηση 75 γρ. γλυκόζης (προδιαβήτη) ή γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαρίνη HbA1C=5,8-6,5% (προδιαβήτη)
4) Όσοι έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με διαβήτη
5) Οι γυναίκες που εμφάνισαν διαβήτη κυήσεως ή γέννησαν βρέφη με βάρος πάνω από 4 κιλά
6) Οι γυναίκες που έχουν σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
7) Όσοι έχουν αρτηριακή υπέρταση
8) Όσοι έχουν HDL<35 mg/dl και Tg>250 mg/dl
9) Ασθενείς με ιστορικό αγγειακής νόσου
Ποιες οι βασικότερες επιπλοκές του Σακχαρώδους Διαβήτη;
Ο μακροχρόνιος αρρύθμιστος διαβήτης, όπου δηλαδή ο διαβητικός έχεις υψηλές τιμές γλυκόζης στο αίμα, προκαλεί φθορά στα αγγεία του οργανισμού. Οι επιπλοκές αυτές εμφανίζονται στα μικρά και στα μεγάλα αγγεία, στην καρδιά, στα μάτια, στους νεφρούς και σε άλλα όργανα και ιστούς του σώματος. Πιο συγκεκριμένα, χωρίζονται σε μικροαγγειοπάθειες, οι οποίες είναι η αμφιβληστροειδοπάθεια, η νευροπάθεια-διαβητικό πόδι και η νεφροπάθεια, και από την άλλη είναι οι μακροαγγειοπάθειες, οι οποίες είναι το εγκεφαλικό επεισόδιο, η στεφανιαία νόσος και η περιφερική αγγειοπάθεια. Είναι λοιπόν απαραίτητη η ρύθμιση του σακχάρου για την αποφυγή ή την επιβράδυνση των επιπλοκών του διαβήτη, όπως επίσης ο έλεγχος και η αντιμετώπιση άλλων παθολογικών καταστάσεων που σχετίζονται με αυτές (παχυσαρκία, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία κτλ).
Πρόληψη και αντιμετώπιση του ΣΔ2:
Επειδή “κάλλιο προλαμβάνειν παρά θεραπεύειν”, όταν διατηρούμε ένα υγιές βάρος, είμαστε δραστήριοι στην καθημερινότητά μας και φυσικά, έχουμε μια ισορροπημένη διατροφή με πρότυπο τη Μεσογειακή διατροφή, μειώνουμε τις πιθανότητες να εμφανίσουμε ΣΔ2 στη ζωή μας. Η Μεσογειακή διατροφή έχει υψηλή περιεκτικότητα σε σύνθετους υδατάνθρακες, χαμηλή σε λιπαρά και κυρίως σε κορεσμένα (<7% του συνολικού λίπους), αυξημένη πρόσληψη ψαριού, οσπρίων, ξηρών καρπών, φρούτων και λαχανικών. Δίνεται μεγάλη σημασία στην πρόσληψη μονοακόρεστων λιπαρών και τροφών πλούσιων σε φυτικές ίνες. Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος γίνεται σε μικρές ποσότητες μηνιαία, ενώ πιο συχνή είναι η κατανάλωση ψαριού και κοτόπουλου. Τα γλυκά μπορούν να καταναλωθούν σε μικρές όμως ποσότητες και το κρασί με μέτρο.
Τι γίνεται όταν κάποιος έρχεται πια αντιμέτωπος με τον διαβήτη; Η πρώτη σύσταση που του δίνεται είναι ο συνδυασμός δίαιτας και άσκησης είτε χωρίς φαρμακευτική παρέμβαση μέχρι να καταφέρει να ρυθμίσει το σάκχαρο του είτε με φαρμακευτική αγωγή, αναλόγως την περίπτωση του κάθε ασθενή. Σε περίπτωση που τα αντιδιαβητικά δισκία δεν μπορούν να ρυθμίσουν σωστά το σάκχαρο, ο γιατρός μπορεί να συστήσει τη χορήγηση ινσουλίνης. Φυσικά, αν ο ασθενής είναι υπέρβαρος ή παχύσαρκος, θα πρέπει να χάσει βάρος. Αντίθετα με αυτό που ίσχυε τις προηγούμενες δεκαετίες, το διαιτολόγιο ενός ασθενή με διαβήτη δεν διαφέρει με το διαιτολόγιο ενός υγιούς ανθρώπου. Δηλαδή, η ημερήσια πρόσληψη υδατανθράκων αποτελεί το 45-60% των συνολικών θερμίδων, αυτή των πρωτεϊνών αποτελεί το 15-20% και των λιπών 20-35% (ανάλογα πάντα με τους εξατομικευμένους διαιτητικούς στόχους). Αυτό όμως που πρέπει να προσέξει καθημερινά είναι να έχει όσο γίνεται πιο τακτικές και σταθερές ώρες γευμάτων και σνακ, σταθερή ποσότητα τροφής και καλή κατανομή των υδατανθράκων (χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη κυρίως) σε συνδυασμό με λίπος και πρωτεΐνες σε όλα τα γεύματα, ώστε να διατηρεί σε φυσιολογικά και σταθερά επίπεδα τα μεταγευματικά επίπεδα γλυκόζης.
Όταν τα στοιχεία δείχνουν ότι το 75% των ασθενών δεν μπορεί να ρυθμίσει το διαβήτη του και ότι οι επιπτώσεις στον οργανισμό είναι τόσο σοβαρές (το 50% των νεογνωσθέντων έχουν ήδη επιπλοκές!), αναγνωρίζεται το πόσο σημαντική είναι η πρόληψη -άρα και η πρόβλεψη- του διαβήτη, όπως και η σωστή συστηματική εκπαίδευση του διαβητικού ασθενούς ώστε να προλάβει τις επιπλοκές που επιφέρει η νόσος και να έχει μια καλή ποιότητα ζωής.
* Η εικόνα του άρθρου από το http://www.thebluediamondgallery.com/scrabble/d/diabetes.html
