Η παιδική παχυσαρκία είναι γεγονός τα τελευταία χρόνια. Παγκοσμίως, 22 εκατομμύρια παιδιά κάτω των 5 ετών είναι υπέρβαρα και στην Ευρώπη, 1 στα 5 παιδιά είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα, δηλαδή 14 εκατομμύρια παιδιά. Στην Ελλάδα, έχουμε την τιμή να βρισκόμαστε στην 4η θέση σε ποσοστά υπέρβαρων/ παχύσαρκων παιδιών ηλικίας 7-11 ετών και στην 3η θέση σε ποσοστά υπέρβαρων/ παχύσαρκων παιδιών ηλικίας 14-17 ετών. Και όπως δείχνουν τα στοιχεία για τη χώρα μας, πάνω από το 40% των παιδιών είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα!
Βέβαια, λίγα χρόνια πριν, ποιος θα το φανταζόταν ότι ένα παιδί ηλικίας 10 ετών μπορεί να πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και υπέρταση; Ποιος ενήλικας θα πίστευε πως μπουκώνοντας με φαγητό ολημερίς το παιδί του, δεν θα το “έπαιρνε” τελικά σε ύψος; Ευτυχώς πια, οι περισσότεροι γονείς ενημερώνονται για τη σημασία της σωστής και ισορροπημένης διατροφής για τα παιδιά τους, αλλά και για τις σοβαρές συνέπειες που έχει η παιδική παχυσαρκία για τη σωματική και ψυχική υγεία του παιδιού.
Κατ’ αρχήν, τι ορίζουμε παχυσαρκία και πως μπορούμε να βρούμε αν ένα παιδί είναι παχύσαρκο; Παχυσαρκία είναι η υπερβολική εναπόθεση σωματικού λίπους, η οποία επηρεάζει αρνητικά την υγεία και την ευεξία του ατόμου. Για να ανακαλύψουμε αν ένα παιδί έχει φυσιολογικό βάρος ή όχι, υπολογίζουμε το ΔΜΣ (Δείκτη Μάζας Σώματος), όπου ΔΜΣ= βάρος (σε κιλά)/ύψος x ύψος (σε μέτρα) και στη συνέχεια βλέπουμε τις καμπύλες ανάπτυξης για τα παιδιά. Ο ΔΜΣ χρησιμοποιείται και από τους ενήλικες, για τους οποίους όταν είναι 18,5-25 θεωρούνται ότι είναι φυσιολογικοί στο βάρος, αν είναι 25-30 υπέρβαροι και αν είναι >30 παχύσαρκοι. Ωστόσο, για τα παιδιά, αφού υπολογίσουμε το ΔΜΣ τους, βλέπουμε σε ποιο εκατοστημόριο βρίσκονται πάνω στην καμπύλη. Τα παιδιά, λοιπόν, που βρίσκονται μεταξύ 90ού-95ού εκατοστημορίου θεωρούνται υπέρβαρα, ενώ αυτά που είναι πάνω από το 95ο θεωρούνται παχύσαρκα.
Οι συνέπειες της παχυσαρκίας για ένα παιδί είναι σωματικές και ψυχικές. Όσον αφορά τη σωματική υγεία του παιδιού, η παχυσαρκία μπορεί να προκαλέσει:
1) μεταβολικό σύνδρομο
2) αρτηριακή υπέρταση
3) σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2
4) δυσλιπιδαιμία
5) διαταραχές στην περίοδο
6) διαταραχές ύπνου
7) αναπνευστικά προβλήματα
8) λιπώδες ήπαρ
9) πέτρες στη χολή
10) γαστρεντερικές διαταραχές
11) προβλήματα σε αρθρώσεις και μυοσκελετικές δυσλειτουργίες
12) διατροφικές ανεπάρκειες
13) χρόνια συστηματική φλεγμονή
Από την άλλη, επηρεάζεται και η ψυχική υγεία του παιδιού, καθώς ένα παχύσαρκο παιδί έχει αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχογενών διατροφικών διαταραχών και ψυχολογικών προβλημάτων. Μην ξεχνάμε ακόμη πως ένα παχύσαρκο παιδί έχει σημαντικές πιθανότητες να πέσει θύμα bullying, με τις έρευνες να δείχνουν 13% πιθανότητες για ένα υπέρβαρο παιδί και 63% για ένα παχύσαρκο παιδί.
Ένα παχύσαρκο παιδί είναι ένας μελλοντικός παχύσαρκος ενήλικας; Δυστυχώς ναι! Ένα παχύσαρκο παιδί έχει 50% πιθανότητες να είναι παχύσαρκος στην ενήλικη ζωή του. Και πώς επηρεάζεται η ζωή αυτού του ενήλικα; Έχει σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα, πολλές φορές πέφτει θύμα κοινωνικής διάκρισης και έχει σημαντικές πιθανότητες να εμφανίσει ψυχολογικά προβλήματα.
Η παιδική παχυσαρκία είναι ασθένεια και πρέπει να αντιμετωπίζεται με όλη τη δύναμη και την υπομονή των γονέων. Η παιδική παχυσαρκία δεν αποτελεί πια θέμα ταμπού και η βοήθεια ειδικών (διαιτολόγου, ψυχολόγου) θεωρείται σημαντική. Η παιδική παχυσαρκία μας χτυπάει την πόρτα και πρέπει να δράσουμε άμεσα, ο καθένας ξεχωριστά μα και όλοι μαζί ως κοινωνία.
