Το σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου αποτελεί μια κοινή νόσο του γαστρεντερικού συστήματος, η οποία ταλαιπωρεί το 10-20% του πληθυσμού και κυρίως τα νεαρά άτομα και το γυναικείο φύλο. Αποτελεί λειτουργική διαταραχή, δηλαδή το άτομο που πάσχει δεν έχει κάποιο οργανικό αίτιο. Παρ’ όλα αυτά, η βαρύτητα των συμπτωμάτων μπορεί να είναι τέτοια που επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό την ποιότητα ζωής και τη ψυχολογία του ατόμου.
Τα συμπτώματα που αναφέρονται είναι τα εξής :
– κοιλιακός πόνος (συνήθως με την αφόδευση το άτομο ανακουφίζεται)
– διαταραχές των κενώσεων, δηλαδή διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή εναλλαγή διάρροιας-δυσκοιλιότητας
– πρήξιμο στην κοιλιά με ή χωρίς διαταραχές των κενώσεων
– ημικρανίες, ταχυκαρδίες, εφιδρώσεις, κόπωση, μειωμένη ενεργητικότητα, διαταραχές του ύπνου
– ναυτία, δυσπεψία, αέρια
– κορεσμός μετά από λήψη μικρής ποσότητας τροφής
Το ευερέθιστο έντερο δεν έχει κάποια γνωστή αιτιολογία, ωστόσο φαίνεται πως μπορεί να εμφανιστεί μετά από κάποια εντερική φλεγμονή (πχ γαστρεντερίτιδα), όταν υπάρχουν διαταραχές της κινητικότητας του γαστρεντερικού συστήματος και διαταραχές σπλαχνικής αισθητικότητας.
Ακόμα, αποτελεί συχνό φαινόμενο σε άτομα με ψυχολογικές διαταραχές και σε άτομα με έντονο συναισθηματικό και ψυχολογικό στρες.
Επίσης, μπορεί να προκληθεί από κάποια τροφική δυσανεξία ή από ορισμένες τροφές, οι οποίες βέβαια διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Αυτές είναι: γαλακτοκομικά, λιπαρά φαγητά, τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, ωμά φρούτα, λαχανικά, μπαχαρικά, καφές, αλκοόλ, αναψυκτικά, τεχνητές γλυκαντικές ύλες. Είναι σημαντικό να παρατηρήσει το άτομο ποια τροφή είναι αυτή που του προκαλεί τα συμπτώματα, ώστε να την περιορίσει σε περιόδους έξαρσης ή να την καταναλώνει γενικά πιο σπάνια στο διαιτολόγιό του ή σε μικρότερες ποσότητες από ό,τι συνηθίζει.
Επιπλέον, οι γυναίκες κατά την έμμηνο ρήση έχουν αυξημένη προγεστερόνη, η οποία προκαλεί αύξηση της έκφρασης του υποδοχέα της σεροτονίνης στο έντερο, με αποτέλεσμα την αύξηση της κινητικότητας του εντέρου και σπλαχνική υπεραισθησία στον πόνο.
Μπορεί κανείς να ανακουφιστεί από τα συμπτώματα; Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να χρειαστεί να χορηγηθούν σπασμολυτικά, αντιδιαρροϊκά, υπακτικά, αντιεμετικά, αντιβιοτικά, αντικαταθλιπτικά ή αγχολυτικά φάρμακα, αναλόγως με την κατάσταση του ατόμου με ευερέθιστο έντερο και την κρίση του γιατρού.
Φυσικά, κάποιες αλλαγές στη διατροφή και στον τρόπο ζωής θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατάσταση του πάσχοντος. Αυτά λοιπόν που του προτείνονται είναι τα εξής:
– Μασάτε αργά και καλά την τροφή
– Αποφεύγετε τις τσίχλες και τα ανθρακούχα αναψυκτικά
– Μην καπνίζετε
– Μειώστε την κατανάλωση τροφών όπως τα δημητριακά, την πατάτα, το λάχανο, τις αγκινάρες, τα ραδίκια, το μπρόκολο, το κουνουπίδι, την πιπεριά, το κρεμμύδι, τα όσπρια, τα γαλακτοκομικά προϊόντα (εάν έχετε διαπιστώσει ότι σας πειράζουν), τα λιπαρά και τηγανητά φαγητά, τα καρυκεύματα, τα ωμά λαχανικά, τα άγουρα φρούτα ή αυτά με τη φλούδα τους, τους ξηρούς καρπούς, τη σοκολάτα, το αλκοόλ, τους καφέδες, τα τεχνητά γλυκαντικά
– Καταναλώνετε επαρκείς ποσότητες φυτικών ινών καθημερινά (σε περίπτωση όμως διάρροιας θα πρέπει περιοριστούν)
– Πίνετε τουλάχιστον 2 λίτρα νερό την ημέρα
– Αποφεύγετε τα μεγάλα και ακανόνιστα γεύματα
Πρέπει να τονιστεί πως δεν υπάρχουν ειδικές δίαιτες για τους ασθενείς με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, ούτε συγκεκριμένες τροφές που θα πρέπει κατά κανόνα να αποφεύγονται. Ο ασθενής θα πρέπει να κάνει καταγραφή διατροφικού ημερολογίου, ώστε να ανακαλύψει ποιες τροφές τον ενοχλούν. Εάν κάποιες τροφές δεν τον ενοχλούν κάθε φορά που τις καταναλώνει, σημαίνει πως η ψυχολογία του ήταν αυτή, που του προκάλεσε τη διαταραχή. Καθώς, λοιπόν, η συναισθηματική επιβάρυνση και το άγχος παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στην πάθηση αυτή, το άτομο πρέπει να βρει τρόπους να μειώνει το άγχος του και να χαλαρώνει. Η άσκηση φαίνεται να βοηθάει, διότι μειώνει τα επίπεδα του στρες και βελτιώνει τη διάθεση.
